ظاهر شدن سنجاب ایرانی در جنگل های بلوط - ناق

به گزارش خبرآنلاین، سنجاب ایرانی (نام علمی: Sciurus anomalus) گونه ای از جوندگان است. زیستگاه این سنجاب جنگل های بلوط زاگرس است و معمولاً درختان بلند و کهنسال بلوط را به درختان کوتاه و پرشاخ و برگ برای زندگی ترجیح می دهد.

زاگرس از سردشت آذربایجان غربی تا استان های چهار محال و بختیاری، ایلام، کردستان و کرمانشاه، لرستان، کهگیلویه و فارس با 1400 کیلومتر طول و 500 کیلومتر عرض، غرب ایران را در بر گرفته است. سنجاب ایرانی جثه ای میانه، دمی بلند و پشمالو دارد که از نصف طول بدن بلندتر است، رنگ موهای سر و سطح پشتی دم این حیوان قرمز حنایی و سطح زیرین دم روشن تر است.

سنجاب به علت رفتار تغذیه ای خاص، به تکثیر درختان جنگل یاری زیادی می کند. این گونه سنجاب در مناطقی از رشته کوههای زاگرس زندگی می کند که هنوز در آنها درختان بزرگ بلوط به جای مانده است، زیرا میوه بلوط، غذای اصلی این پستاندار است. آنها میوه های بلوط را جمع آوری نموده و در شکاف صخره ها، درون تنه پوک درخت ها و به خصوص زیر خاک مخفی می نمایند و در فصل زمستان که دیگر بلوطی روی درختان باقی نمانده است، به جست و جوی آنچه زیر خاک دفن نموده اند می پردازند؛ اما نمی توانند همه آنها را پیدا نمایند، به این ترتیب دانه هایی که پنهان مانده اند در بهار جوانه زده و درختان جدیدی شکل می گیرند.

تمامی جانوران و گیاهان به نوعی در چرخه حیات نقش دارند، بطوریکه اگر یکی از گونه ها را از دست بدهیم چرخه طبیعی حیات در جنگلها دچار نقصان می گردد و ممکن است گونه ای دیگر در حالت ازدیاد بیش از حد قرار گیرد. جمعیت سنجاب ایرانی متاسفانه بعلت آفت و قطع بی رویه درختان، جمع آوری میوه های بلوط به وسیله مردم و اسارت این جاندار زیبا به وسیله شکارچیان به منظور فروش به شدت در حال کاهش بوده و نسل این حیوان رو به نابودی است. زمانی می توانیم اکوسیستمی پویا داشته باشیم که همه گونه ها در کنار هم به حیاتشان ادامه دهند.

در ایران اغلب دو نوع سنجاب درختی شناخته شده است که یکی سنجاب ایرانی یا سنجاب زاگرس و دیگری سنجاب بلوچی یا سنجاب نخل نام دارد، نسل سنجاب ایرانی به علت تخریب زیستگاههایشان و نیز عوامل انسانی به سرعت در حال کاهش است ولی سنجابهای بلوچی به علت زندگی در میان نخلستانهای جنوب و جنوب شرقی کمتر در معرض تهدید قرار دارند. در منطقه راسک بلوچستان، مردم بر این باورند که سنجاب بلوچی با خوردن حشرات مضر و انتقال گرده ها موجب باروری بیشتر نخلستان می گردد. همین باور موجب احترام مردم به این دسته از حیوانات و مراقبت بیشتر از آنها شده که امید است مردم زاگرس نشین نیز نه تنها از شکار این گونه زیبا اجتناب نمایند بلکه سنجاب زاگرس نیز برایشان به نمادی از احترام گذاشتن به طبیعت و حیوانات تبدیل گردد.

از آنجا که سنجابها جوندگان پر جنب و جوشی بوده و مدام در حال فعالیت در جنگل هستند اغلب دراثر تربیت خانگی دچار افسردگی شده و غذا نمی خورند و بر این اساس عمرشان کوتاهتر می گردد، این در حالی است که بسیاری از سنجابها در اثر حمل و نقل نادرست نیز دچار مشکل شده و از بین می روند. سنجاب زیبای ایرانی فقط در جنگلهای بلوط می تواند به بقا ادامه دهد و جنگلهای بلوط نیز بدون جنب و جوش سنجابهای همواره ایرانی اش لطفی ندارد.