کاشان از نخستین مرکزهای تشکیل تمدن انسانی است - ناق

محمد شریف زارعی در آیین نکوداشت کاشان شهر جهانی نساجی اضافه نمود: سابقه تمدن و یکجانشینی در این منطقه به هفت هزار و 500 سال قبل در منطقه سیلک باز می شود، مناطقی مانند سفید آب و کفتار خون در حاشیه کاشان نیز از آثار و شواهدی از سکونت های اولیه بشر تا حدود 40 هزار سال قبل را دارند.

وی اظهار کرد: در دوره قبل از اسلام نیز آثاری مانند چهار طاقی خرمدشت و منطقه طسمیجان بیانگر سیر تمدن و سکونت در منطقه کاشان است.

فرماندار ویژه کاشان اعلام کرد: این شهر پس از ظهور اسلام مسیر توسعه و رشد چشمگیری در حوزه های معماری، فرهنگی، هنری و صنایع مختلف داشته، در دوره سلجوقیان رونق بسیار زیادی می یابد که یکی از آثار شاخص معماری آن دوره، باروی بزرگ شهر کاشان است که این بارو دور شهر ساخته شده و هنوز بخشهایی از آن بجا مانده است.

زارعی گفت: دوره صفویه اوج پیشرفت شهر کاشان است که این شهر از لحاظ علمی، هنری، ادبی، فنون و صنایع مختلف از جمله مسگری، سفال، کاشی و بافندگی پارچه های سنتی به اوج می رسد، هر چند در دوره زندیه در سال 1192 بر اثر زلزله ویرانگری که رخ داد، شهر تبدیل به ویرانه ای از تل خاک شد اما با درایت و همت حاکم وقت عبدالرزاق خان کاشی دوباره مسیر توسعه، عمران و آبادانی از سرگرفته شد و کاشان دوره ای تازه از معماری و صنایع را شروع کرد.

وی اضافه نمود: شواهد باستان شناسی حاصل از کاوش های سیلک و وجود آثار بافت پارچه روی بعضی از اشیا مانند سفالینه ها نشان می دهد صنعت نساجی در کاشان به هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح می رسد اما شکوفایی صنایع در کاشان مربوط به دوره صفویه به ویژه زمان شاه عباس اول است که بافت انواع پارچه های حریر، ابریشم و زربفت به اوج خود رسیده بود.

وی اضافه نمود: در بعضی از سفرنامه هایی که جهانگردان ثبت نموده اند هم گفته شده که 10 درصد از ماشین آلات نساجی آن موقع در منطقه کاشان قدیم و در میسر جاده ابریشم بوده که دست بافته های ابریشمی، پنبه ای و انواع دیگر را شامل میشده، حتی در نام فامیلی مردم کاشان خیلی از اسامی به بافته هایی که در این منطقه رواج داشت مانند شعربافی، زری بافی، قطنی بافی، شال بافی، زیلوبافی و غیره.

فرماندار ویژه کاشان اعلام کرد: در دوره مدرن و فعلی هم حسن تفضلی از مدیران و کارآفرینان نامدار صنعت ریسندگی که به پدر نساجی ایران مشهور است، نخستین کارخانه ریسندگی را در آذر 1313 در کاشان ایجاد کرد و در ادامه در سالهای بعد کارخانه های شماره 2 و 3 ریسندگی را نیز راه اندازی کرد.

زارعی گفت: اکنون هفت رشته صنایع دستی شامل رشته های شعربافی، زری بافی، مخمل بافی، زیلوبافی، چادر شب بافی، شال بافی و گلیم بافی در کاشان فعال است.

وی اضافه نمود: یکی از مرکزهای مهم در توسعه صنعت نساجی سنتی بازار کاشان است که محلی برای مبادلات و تجارت تاجران و خریداران محصول بوده، وجود بازارچه های گوناگون با اسامی مربوطه بیانگر این مدعاست که بعضی از قسمتهای این بازارچه ها هنوز به حیات خود ادامه می دهند.

وی اظهار کرد: اکنون بازارچه های رنگرزها، مسگرها، ابریشم فروش ها، رفوگران، فرش فروش ها، فروشندگان خامه و رنگ در بازار کاشان مشغول فعالیت هستند.

فرماندار ویژه کاشان اعلام کرد: یکی از سراهای معروف بازار کاشان سرای زرکش ها است که در آن نخ طلا و نقره فراوری میشده و قابل توجه است که در هیچ شهری چنین مجموعه ای برای فراوری نخ های طلا و نقره و زرکشی نبوده است.

زارعی گفت: ورود بخش خصوصی به حوزه نساجی سنتی، وجود کارگاه های فعال نساجی سنتی در رشته های مختلف و فعالیت 100 نفر از هنرمندان صنایع دستی در نزدیک به 30 کارگاه مختلف و علاقمندی نیروهای جوان برای اشتغال در این حوزه، کسب 60 نشان ملی و مرغوبیت صنایع دستی به وسیله هنرمندان با توجه به پیشینه های قبلی با تصمیم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و پیگیری معاونت صنایع دستی این وزارتخانه، شهر کاشان برای ثبت جهانی نساجی سنتی در دستور کار نهاده شد.

وی اضافه نمود: پس از اعزام گروه ارزیاب و با نظر شورای جهانی نساجی به عنوان شهر نساجی سنتی پس از 2 مرحله ملاقات رئیس و اعضای شورای جهانی صنایع دستی از کاشان، گزارش پرونده ثبت کاشان به عنوان شهر جهانی نساجی برای متخصصان این حوزه در آمریکا، اروپا، آفریقا و آسیا ارسال و پس از طی این روند سند کاشان به عنوان شهر جهانی نساجی سنتی صادر شد.

کاشان که سال 1397 در شورای ملی صنایع دستی به عنوان شهر ملی نساجی از سوی هیات داوران انتخاب شده بود، شهریور سال جاری با نظر شورای جهانی صنایع دستی به عنوان شهر جهانی نساجی انتخاب شد و امروز 15 آبان در آیینی به عنوان شهر جهانی نساجی انتخاب و معرفی گردید.