یکسان نبودن ادبیات صنعت و دانشگاه، مشکل اکوسیستم فعلی ، کارگزاران تسهیل گران تعامل صنایع با دانشگاهیان باشند - ناق

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرنگاران؛ صبح امروز 20 آبان 99 چهاردهمین نشست مدیران ارتباط با جامعه و صنعت دانشگاه ها، پژوهشگاه و مراکز آموزش عالی کشور در محل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به صورت مجازی برگزار گردید. در ابتدای این نشست محمد رحمتی معاون توسعه و فناوری و مطالعات سینمایی راه چاره ها و پیشنهاد هایی برای افزایش همکاری دانشجویان ارایه داد و گفت: مکاتباتی با دانشگاه ها صورت گرفته که اولویت های پژوهشی را جمع آوری نمایند.

در ادامه مصطفی امینی کارشناس حوزه علم و فناوری موسسه ایتان الگوی پیشنهادی خود را مطرح نمود و گفت: پیشنهاد ایجاد کارگزار های فناوری و نوآوری دانشگاه ها از یک سال پیش در مرکز هماهنگی های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری مطرح شد. برای پی بردن به ریشه مسائل ارتباط صنعت و دانشگاه را با تمام بازیگران این اکوسیستم یعنی دانشگاه ها، صنایع بخش خصوصی و دفاتر ارتباط با جامعه مطرح نمودیم. این طرح پس از یک سال بحث و آنالیز چالش های اصلی ارتباط صنعت و دانشگاه را احصا کرد.

وی اضافه کرد: برای ارزیابی چالش های موجود جلساتی با کارگزاران بخش خصوصی کل کشور برگزار کردیم. گزارش هایی در مرکز تحقق پیشرفت ارائه شد. بعد از آنالیز راه چاره های مختلف ارتباط، راه چاره موجود پیشنهاد شد. یکی از راه چاره هایی که مورد استفاده قرار می گیرد نظام کارگزاری یا بروکری برای ارتباط صنعت و دانشگاه بود که از نمونه های پیروز بین المللی الهام گرفته شده است.

امینی اعلام کرد: در حال حاضر برای تسهیل ارتباط زیرساخت هایی را ایجاد کردیم که هر کدام نقش خوبی برای تسهیل ارتباط ایجاد می نمایند. از جمله ادارات ارتباط، صندوق های حوزه فناوری و نوآوری، پارک های علم و فناوری که انکوباتورها، مراکز رشد و شتاب دهنده ها در ذیل پارک ها قرار می گیرند، هر کدام نقش خوبی داشته اند. شرایط فعلی این ارتباط به این شکل است که یک تقاضا از صنعت از کانال معاونت پژوهش و یا دفاتر ارتباط وارد دانشگاه می گردد و در بین مراکز، اساتید و شرکت های اسپین آفی دانشگاه ها تقسیم می گردد و بعد از آن راه چارهی که برای آن تقاضا کشف و به عقد قرارداد منجر می گردد این موضوع انتها می یابد.

وی با بیان اینکه سه مشکل اکوسیستم فعلی، نبود ادبیات یکسان بین صنعت و دانشگاه ، کم اطلاعی و بی اطلاعی از وجود یکدیگرو عدم وجود نظام انگیزشی است، اضافه کرد: نگاه صنعت به مراکز R&D نگاه زودبازده است و دانشگاه ها هم در سطح تحقیقات ابتدایی می توانند مسائل را حل نمایند. خود دانشگاه ها هم مسائلی دارند که اکوسیستم فعلی نمی تواند جوابگوی آن ها باشد. مسائلی از قبیل به هم رسانی صنعت و دانشگاه، مسائل حوزه قرارداد نویسی، شکستن و ریز کردن تقاضا هایی که از صنعت می آید، ارزش گذاری فناوری، ملاک های ارزش گذاری توانمندی ها، تامین اقتصادی برای پروژه، حضور یک داور در صورت اختلاف بین صنعت و دانشگاه.

امینی گفت: این موارد باعث شده که صنعت نتواند از پتانسیل دانشگاه استفاده کند. اتفاقات مثبتی برای حل مشکل رقم خورده، مثل سامانه ساتع و تاپ که از طرف وزارت علوم و صمت پیگیری شده است، ولی پویایی لازم را ندارند. اینکه در نظام فعلی یک کارمند بتواند علاوه بر مسئولیت هایی که برعهده دارد تقاضا های صنعتی را کشف کند انتظار زیادی است.

وی ادامه داد: با توجه به همه این مسائل باعث شد ایده ای که به طور جدی در جهان پیگیری می گردد، تحت نظام بروکری پیشنهاد دهیم. ماهیت موضوع این است که یک شرکت خصوصی به خاطر منافع شخصی خودش بتواند تقاضا های بالقوه صنعت را کشف کند و در مرحله بعد با دانشگاه (شرکت های دانشگاهی، اساتید، فارغ التحصیلان و دانشجویان) وارد ارتباط گردد و مجری متعهد و مناسب را کشف کند. ایده ها را به هم برساند و از محل قرارداد منعقد شده بین این دو حق الزحمه خود را بگیرد.

این کارشناس علم و فناوری تاکید نمود: استاد و فناور داخل دانشگاه نباید دغدغه هایی از جمله بازاریابی داشته باشد یا صنعت نباید دغدغه ترجمه شدن احتیاج های خودش به دانشگاه را داشته باشد. کارگزار به عنوان تسهیل گر ادبیات این دو را به هم نزدیک می نماید. به دلیل اینکه برای او منفعت دارد و به این شکل نظام انگیزشی را در فضای خصوصی افزایش دادیم.

وی در بیان تجربه های پیروز گفت: کارگزار در ذیل دفاتر ارتباط و دانشگاه می تواند قرار بگیرد و تحت نظارت دانشگاه ها فعالیت کند. در حال حاضر چند تجربه پیروز این تعامل را داریم. به عنوان مثال با دانشگاه صنعتی شریف، شهید بهشتی و دانشگاه تهران وارد صحبت شدیم. علاوه بر پذیرش این طرح در طراحی دقیق تر این الگو به ما یاری کردند و حالا پا را فراتر گذاشتیم و کارگزارانی را در سطح دانشگاه معرفی کردیم که در مرحله عقد قرارداد هستند. موضوعات مشخصی از طرف دانشگاه شناسایی شده مثلا موضوع محوری دانشگاه شریف، فولادی-معدنی بوده. در دانشگاه تهران هم به همین شکل است.

امینی در تایید این طرح گفت: تجربه های پیروز بین المللی تایید نماینده این مسئله است که این الگو قابلیت ترویج سازی دارد. ما کارگزار را محدود به هم رسانی صنعت و دانشگاه نکردیم. در قدم اول به هم رسانی صورت می گیرد. در قدم های بعدی با توجه به احتیاج های دانشگاه و صنعت مشاوره های بعدی را ارائه می دهند؛ مثل شکستن پروژه ها، چون پروژه های صنعت قابلیت پیگیری در سطح دانشگاهی را ندارند.

وی در بیان مزیت های این طرح گفت: از دیگر خدمات این کارگزاری ها می توان به یاری به فرایند صدور تضامین برای پروژه ها، یاری به تامین اقتصادی از صندوق ها، یاری به حوزه داوری اختلافات احتاقتصادی، یاری به حوزه قرارداد نویسی، مشاوره به دانشگاه برای مالکیت فکری، حضور در مراکز شتاب دهی دانشگاه ها برای اینکه پروژه های واقعی برای گروه های استارت آپی به عنوان کار تعریف گردد را نام برد.

در ادامه نشست حکیمیان معاون پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به اهداف و دستاورد های پژوهشگاه اشاره نمود و گفت: دو وظیفه سنگین پژوهشگاه بومی سازی علوم موجود و انطباق با فرهنگ اسلامی است. هدف پژوهشگاه در ارتباط صنعت و دانشگاه نیز جوابگویی به نظام و نهاد های حاکمیتی کشور، آزادسازی ظرفیت یافته های پژوهشی علوم انسانی، اسلامی در جوابگویی به احتیاج های اجتماعی کشور، تحقق مسئولیت اجتماعی پژوهشگاه تعریف شده که در ارتباط با جامعه این سه هدف به دو راهبرد منجر شدند یکی پژوهش برمبنای تقاضای جامعه هدف و دیگری پژوهش برمبنای مطالعه و احتیاجسنجی جامعه هدف.

در ادامه محمد سعید سیف به ارائه عملکرد دفتر ارتباط با صنعت و دانشگاه وزارت علوم، تحقیقات، فناوری پرداخت و گفت: یکی از اقدامات اصلی ما طرح تحول بوده که در 44 اقدام پیش بینی شده و در سال گذشته توسط وزیر علوم به ما ابلاغ شد. امیدواریم این طرح در دانشگاه ها و مراکز با شدت و همت بیشتری دنبال گردد.

غلامحسین رحیمی معاون پژوهشی و فناوری وزارت علوم گفت: حوزه ارتباط صنعت و دانشگاه همیشه رو به گسترش است و از لحاظ کمی و کیفی باید ارتقا پیدا کند. دانش آموختگان باید محدود باشند، اما ارتباط با صنعت نامحدود است.

وی تاکید نمود: در دو سال اخیر اقدامات مناسبی صورت گرفته است که باید کامل تر و گسترده تر گردد. براساس آمار سالانه 77 دوره در هر دانشگاه برگزار می گردد. باید تعداد این دوره ها افزایش یافته و مهارت افزایی آن ها آنالیز گردد. این مقوله احتیاجمند آنالیز دانشگاه و نظرسنجی دانشجویان است. این دوره ها باید در یافتن شغل دانشجویان تاثیرگذار باشند.

رحیمی اضافه کرد: مدیران اجرایی ما دانشگاه ها هستند، اما نظارت بر عملکرد برعهده وزارتخانه است. 120 دانشگاه وابسته به وزارت علوم فعالیت می نمایند و از سوی دیگر دانشگاه های آزاد، پیغام نور، علمی کاربردی و ... فعال هستند که این دانشگاه ها نیز باید دوره های مهارتی را برگزار نمایند. این در حالی است که این دوره ها در 40 دانشگاه سراسری برگزار می گردد.

به گفته وی، بیش از 8400 قرارداد وجود دارد که باید گسترش یافته و آنالیز گردد که این قرارداد ها در پیوند جامعه و صنعت تاثیرگذار باشد همچنین نباید دانشگاه ها به دلیل پرداخت اقتصادیات متحمل خسارت شوند باید به شکل ملی این دانشگاه فعال شوند.

رحیمی اعلام کرد: دانشگاه تصمیم می گیرد چه بخشی از بودجه در زمینه تحقیقات هزینه گردد بسیاری از تحقیقات در دانشگاه و صنعت در بیرون از دانشگاه محقق شده است هم چنین ستاد های فناوری و بنیاد نخبگان نیز می توان بودجه ای را در نظر گرفت و لزوما باید در دانشگاه ها شالوده این ارتباطات را به وسیله انجام پژوهش های صنعتی انجام داد. در زمینه پذیرش دانشجو و اختصاص دانشجو در زمینه تحصیلات تکمیلی بر میزان قرارداد دانشگاه با صنعت وابسته هستیم.